تبخال لب و دهان در کودکان (علت علائم و درمان سریع آن)

این گونه تبخال ها به مجموعه ای از زخم های کوچک روی لب ها و اطراف دهان می گویند. در این شرایط  پوست اطراف زخم اغلب قرمز، متورم و دردناک است. در این مقاله از دکتر ماندانا حجازی بهترین دمدانپزشک کودکان در زعفرانیه تهران در مورد تبخال لب و  دهان در کودکان ، علل بروز ، علائم و درمان سریع آن صحبت می کنیم. تاول ها ممکن است ترکیده شود ، مایع شفافی از آن ها خارج شود و پس از چند روز پخش شوند. اما تبخال ها معمولا در عرض چند روز تا دو هفته بهبود می یابند. درمان تبخال ها ممکن است شامل کرم های موضعی ، پمادها یا گاهی اوقات داروها باشد که می تواند تبخال را یک یا دو روز سریعتر از بین ببرد ، و به تسکین درد ناشی از زخمها یا سایر علائم ناخوشایند کمک شایانی کند. علائم اولین تبخال شدید است. این علائم و نشانه ها ممکن است تا چند روز ادامه دار باشند. در صورت شدت تبخال لب و دهان در کودکان ، باید فورا کودک خود را به بهترین متخصص دندانپزشکی کودکان در تهران نشان دهید. دندانپزشکان داروهایی را برای کاهش مدت درمان تجویز می کنند که اگر در اولین علائم بیماری اعمال شود ، بهترین نتیجه  و بیشترین تاثیر را با خود به همراه دارد.

تبخال دهان کودک چیست؟

تبخال دهان کودک به تاول های کوچکی گفته می شود که در اطراف یا درون دهان کودک ظاهر می شوند. این تبخال یا تاول های دور دهان کودک معمولا یا به صورت تکی یا به صورت خوشه ای ظاهر می شوند . نکته حائز اهمیت جهت بررسی و شناخت توسط والدین این است که بسیاری از افراد این تاول ها را با آفت دهانی اشتباه می گیرند ؛ باید گفت که آفت ضایعات درون دهانی هستند که معمولا بر روی لثه یا زبان پدید می آید. اما تبخال لب و دهان تاول های پر آب در اطراف دهان هستند.

تبخال دهان چه عوارضی به همراه دارد ؟

به طور کلی می توان گفت که تبخال به تنهایی خطرناک نیست ؛ اما ویروس ناشی از بروز تبخال (ویروس هرپس) که امکان گسترش آن به سایر نواحی بدن وجود دارد خطرناک بوده و می تواند عوارضی به همراه داشته باشد. معمولا کودکان زیر 6 ماه به دلیل دریافت آنتی بادی از بدن مادر ، دچار تبخال دهانی نمی شوند اما در صورت مشاهده هرگونه تبخال لب و دهان در کودکان زیر 6 ماه باید حتما به پزشک مراجعه کرده و برای درمان جدی تر اقدام کنید.
بنابراین یکی از عوارض جدی تبخال دهان کودک، گسترش ویروس آن در سایر نواحی بدن حتی چشم و نتایج بسیار خطرناک است. اولین تظاهرات تبخال در کودکان، بر روی لثه کودکان دیده می شود. این ضایعات سبب ایجاد لثه قرمز وآتشین می شود که با درد و آبریزش از دهان، بی اشتهایی و گاهی تب همراه است. در دفعات بعدی درگیری، این ضایعات به شکل معمول تبخال دیده خواهند شد.نحوه پیشگیری از تبخال دهان کودک

یکی از بزرگترین مراقبت هایی که در جهت پیشگیری از انتقال تبخال دهان برای همه کودکان ضروری است ، پرهیز از بوسیدن کودک است. بنابراین اگر دچار تبخال دهانی هستید ، صد در صد از بوسیدن کودک خودداری کرده و حتی ظرف غذای کودک را هم جدا کنید تا خطر انتقال ویروس به کودک کاهش یابد.
اما اگر کودک شما دچار تبخال دهان شده شما می بایست نکات زیر را رعایت کنید:
· ناحیه دچار تبخال را لمس نکنید
· اجازه ندهید که کودک تبخال را بکند یا لمس کند
· دست های کودک را مرتبا بشویید
· از اشتراک گذاری اسباب بازی های کودک با دیگر کودکان خودداری کنید
· ظرف غذای او را جدا کنید
· از بوسیدن کودک یا بازی با دیگر کودکان هم جلوگیری کنید

چه چیزی باعث ایجاد تبخال لب و دهان در کودکان می ‌شود؟

تبخال توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد می شود . دو نوع از این ویروس وجود دارد HSV-1 و    HSV-2 که هر دو نوع ویروس می توانند باعث ایجاد تبخال دهان و یا تبخال تناسلی شوند . ویروس هرپس سیمپلکس معمولاً از طریق زخم های اطراف پوست یا داخل دهان وارد بدن می شود.  این نوع ویروس معمولاً زمانی پخش می‌ شود که فرد تبخال را لمس کند (مثلاً غذای مشترک یا وسیله اصلاح  ، یا همچنین بوسیدن توسط فرد آلوده به تبخال . والدین مبتلا به تبخال اغلب این ویروس را به فرزندشان منتقل می کنند.

محرک‌های شایع تبخال

برخی از شایع‌ترین علل تبخال عبارتند از:

قرار گرفتن در معرض نور خورشید، به خصوص لب ها
استرس یا خستگی
سایر بیماری ها مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا
حساسیت غذایی
درمان دندان یا آسیب به لب ها یا لثه ها
اختلالات (ضعف) سیستم ایمنی

علائم و نشانه‌ها

معمولا زمانی که کودکان برای اولین بار با این ویروس در تماس قرار می گیرند، علایم تبخال را بر روی لثه های خود نشان می دهند. در این حالت لثه ها به صورت سرتاسری قرمز و متورم می شوند؛ دهان کودکان ممکن است بدبو شود و دچار درد، آبریزش از دهان و بیقراری و بی اشتهایی شوند که این علايم گاهی با تب نیز همراه است. در دفعات بعدی این تبخال ها بر روی لب و دهان کودک هم ظاهر می شود.  تبخال لب و دهان در کودکان ، زخم روی لب ها و بخشی از دهان است که توسط ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) ایجاد می شود. تبخال معمولاً می ترکد و آب شفافی از خود ترشح می کند ، سپس ایجاد می شود و پس از چند روز ناپدید می شود. علائم و درمان فوری آن به شرح زیر است:

زخم های دهان که باعث ناراحتی هنگام خوردن ، آشامیدن و خواب می شود می تواند دردناک باشد.

• تب
• گلو درد
• التهاب غدد لنفاوی گردن
• بیرون آمدن آب دهان در کودکان
  نکته : ممکن است زمانی که برای اولین بار HSV می گیرید ، تبخال نداشته باشید. اگر تبخال لب و دهان در کودکان در اولین باری که دچار عفونت می شوند ایجاد شود ، ممکن است دفعه بعد بدتر شود. در اولین شیوع تبخال، زخم ها می توانند به هر قسمت از دهان گسترش یابند. پس از آلوده شدن، ویروس HSV در بدن کودک باقی می ماند و می تواند باعث عود تبخال در طول زندگی او شود.

تشخیص

بهترین دندانپزشک اطفال در تهران با معاینه و پرسیدن سوالاتی می تواند تشخیص دهد که آیا کودک شما در معرض ویروس قرار گرفته است یا خیر. اگر مشخص نیست که فرزند شما تبخال دارد، ممکن است آزمایش تبخال انجام شود. پزشک نمونه ای از مایع تبخال را می گیرد و آن را آزمایش می کند. این نمونه گیری دردی ندارد حتی اگر تبخال دردناک باشد.

درمان

برای درمان تبخال لب و دهان در کودکان علل علائم و درمان فوری وجود دارد که در زیر به ان اشاره می کنیم :

قرار دادن یخ و خنک نمودن آن

قرار دادن یک حوله خنک و نرم روی زخم 3  بار در روز و هر بار به مدت 20  دقیقه به کاهش قرمزی و تورم کمک می کند.

آب و سایر نوشیدنی ها

تبخال لب و دهان در کودکان همراه با تب و زخم های متعدد دهانی می باشد که این افراد باید مقدار زیادی آب و مایعات دیگر بنوشند تا از کم آبی بدن جلوگیری کنند.

شستن دهان

برای کاهش زخم های دهان از دهانشویه های مخصوص استفاده کنید. کودکان بزرگتر مبتلا به تبخال دردناک ممکن است گاهی برای کاهش درد به دهانشویه های تجویزی نیاز داشته باشند.

کرم ها و یا پمادهای موضعی

کرم‌ ها یا پمادهای موضعی طبق تجویز پزشک می ‌توانند درد ، خارش و زمان بهبودی را کاهش دهند.

داروی ضد ویروسی خوراکی

داروی ضد ویروسی خوراکی که فقط با نسخه در دسترس هستند ، می توانند با ظاهر شدن اولین علائم تبخال لب و دهان در کودکان (مانند تب یا خارش) استفاده شوند. این داروها بعد از بهبود زخم اثر کمی دارند. این داروهای خوراکی را نیز می توان روزانه برای جلوگیری از عود تبخال مصرف کرد، به خصوص در افرادی که تبخال دردناک دارند.  البته تجویز و استفاده از این داروها برای تمامی کودکان انجام نمی شود و فقط در موارد بخصوصی توسط متخصص دندانپزشکی کودکان در تهران تجویز می شود. اگر کودک شما سیستم ایمنی ضعیفی دارد و به تبخال مبتلا می شود ، ممکن است به دوزهای بالاتری از این داروها برای کنترل علائم یا یک رژیم روزانه برای پیشگیری از آنها نیاز داشته باشد. اگرچه نادر است ، اما کودکان با سیستم ایمنی ضعیف ممکن است در طول تبخال شدید برای درمان عفونت های احتمالی به آنتی بیوتیک قوی نیاز داشته باشند.