دندان‌های شیری در بازه زمانی کوتاهی از زندگی کودک ، ایفای نقش می کنند و در نهایت به تدریج می‌افتند تا در ادامه زندگی جای خود را به دندان های دائمی دهند. زمانی که دندان های شیری درون دهان کودک قرار گیرد ، داخل فولیکول های خود ، دندان‌های دائمی در حال رشد می باشند. هنگام سست شدن ریشه دندان‌های شیری ، دندان‌های دائمی در حال رشد در ریشه و آماده جایگزینی دندان افتاده می شوند. به همین جهت زندگی این دو دندان با هم مرتبط بوده و در نهایت باید گفت که نه تنها کیفیت زندگی دندان‌های دائمی به سلامت دندان های شیری بستگی دارد بلکه پوسیدگی دندان شیری نیز به دندان دائمی بستگی دارد. آسیب‌های وارده از دندان‌های شیری به دائمی نیز ، بسیار متنوع و گسترده است که شامل لکه‌های رنگی تا آسیب به عصب و ریشه و حتی تغییر شکل ریشه می باشند . درصورت عمیق بودن پوسیدگی دندان کودکان ، این آسیب بزرگ تر و خطرناک تر می شود. این مقاله از دکتر ماندانا حجازی ، بهترین دندانپزشک کودکان در زعفرانیه تهران را که در این خصوص ارائه شده است را تا پایان مطالعه فرمایید.
دندان‌های کودکان از چه سنی می رویند؟
احتمال رویش دندان کودکان از سن شش ماهگی است اما اغلب اولین دندان شیری در هشت ماهگی جوانه می زند و بعد از آن تا پایان سن دو و نیم سالگی کودک ، بیست دندان شیری رویش کامل پیدا می کنند. دغدغه بسیاری از والدین این است که چه زمانی به بهترین دندانپزشک کودکان در تهران مراجعه کرده و مشاوره داشته باشند. وظیفه والدین از لحظه بیرون آمدن اولین دندان شیری ، به جهت مراقبت از دندان‌های کودکان آغاز شده و می توانند اولین دندان را با تمیز کردن با پنبه خیس ، از خطر پوسیدگی محافظت کنند. زیرا در صورت پوسیدگی دندان شیری ، دندان دائمی نیز آسیب می بیند.
چرا دندان‌های شیری مهم هستند؟
توجه داشته باشید که دندان‌های شیری کودکان تأثیری مستقیم در سلامت دندان‌های دائمی آن ها دارند. اگر دندان‌های شیری آن ها دچار شکستگی ، پوسیدگی و یا عفونت شوند ، در سلامت دندان‌های دائمی نیز تأثیر گذار خواهد بود . اگر پدر و مادرها ، به آموزش نحوه صحبت کردن ، رفتار ، خواندن و نوشتن فرزند خود اهمیت می دهند ، می بایست به آموزش بهداشت دندان های شیری کودک خود نیز بپردازند. فولیکول دندان‌های دائمی در کنار دندان‌های شیری است و هرگونه آسیب و پوسیدگی دندان شیری نیز به دندان دائمی بستگی دارد. بنابراین دندان‌های شیری علی رغم عمر کوتاه شان ، نقش پررنگی در سلامتی دهان و دندان کودک دارند. بیشتر پدر مادرها از بی توجهی فرزندان به بهداشت دهان و دندان ، گلایه دارند ، اما در واقع وظیفه والدین است که به ترغیب فرزند خود به مسواک زدن و کشیدن نخ دندان بپردازند . در غیر این صورت دندان های شیری مستعد مشکلات و پوسیدگی شده که در پی آن ، پوسیدگی دندان شیری نیز به دندان دائمی بستگی دارد.
چرا پوسیدگی دندان های شیری دامنگیر دندان های دائمی می شود؟
اشتباهات والدین از مهم ترین عوامل پوسیدگی دندان کودکان به شمار می رود ، خواباندن کودک با شیشه شیر یا نوشیدنی شیرین موجب آسیب به دندان‌های شیری آن ها می شود. با توجه به این که بسیاری از والدین نسبت به پاکیزگی دندان‌های کودک توجه ویژه‌ای نشان می دهند ، طبق آمارهای اعلام شده پوسیدگی دندان کودکان بسیار بالاست. بعد از انجام تحقیقات گسترده مشخص شد ، درصد زیادی از پوسیدگی‌های دندان بین کودکان به دلیل اشتباهات و باورهای غلط پدر و مادرهاست.
آیا فلوراید از پوسیدگی دندان جلوگیری می کند؟
فلوراید ترکیبی خوب و مؤثر است که از موارد با اهمیت در رعایت بهداشت دندان و پیشگیری از پوسیدگی آن ها می باشد. اما می بایست با رعایت حد اعتدال از آن استفاده شود.
آیا برای جلوگیری از پوسیدگی دندان شیری روش‌های دیگری نیز وجود دارد؟
اصل کار مسواک زدن است ، اما نخ دندان نیز بسیار مهم است. نخ دندان موجب خارج شدن مواد باقی مانده از مواد غذایی در میان دندان ها می شود. با توجه به اینکه مسواک زدن و کشیدن نخ دندان برای کودکان توسط والدین سختی های خاص خود را دارد ، اما اهمیت این اقدامات در سلامتی دندان ها تاثیر بسزایی دارد. تغذیه نیز یکی از موارد با اهمیت دیگر است ، بنابراین باید بدانیم کودکان چه چیزهایی را نباید بخورند. به عنوان مثال ، شکلات ، شیرینی ، آدامس ، نوشابه‌های گازدار و غیره که مصرف آن ها بسیار بالا است ، برای سلامت دندان ها مضر می باشند و این نگران کننده است که در حال حاضر میانگین مصرف نوشابه میان کودکان و آمار پوسیدگی دندان‌ها افزایش یافته است و پوسیدگی دندان شیری نیز به دندان دائمی بستگی دارد.
آیا تنها رعایت بهداشت دهان و دندان برای حفظ سلامت دندان‌های شیری و در نهایت دائمی کافی است؟
توجه داشته باشید که به تنهایی با رعایت بهداشت دهان و دندان نمی توان در حفظ سلامت دندان‌های شیری کوشید . ممکن است مشکلات زمینه ای و ریسک فاکتورهای دیگری نیز وجود داشته باشند که برخی از این مشکلات عبارت اند از:
- پوسیدگی‌های دندان‌های شیری می تواند از سوء تغذیه نیز باشد . درصورتی که رژیم غذایی کودک میزان کمی ویتامین دی و کلسیم داشته باشد و ذخایر آلبومین آن‌ها کم باشد ، پوسیدگی‌ها سرعت گرفته ، که در نهایت پوسیدگی دندان شیری نیز به دندان دائمی بستگی دارد.
- پوسیدگی در دندان‌های شیری که مرتبط با اختلالاتی همچون پرخوری و کم اشتهایی باشد.
- پوسیدگی‌هایی که به دلیل کم خونی ناشی از فقر آهن باشند.
- پوسیدگی‌های دندان شیری که در نتیجه چاقی و پرخوری باشند.
